Bugün 8 Mart Kadınlar Günü. İnternette kadınlar gününü kutlayan birçok yazı, yorum, mesajlarla karşılaştım. Herkes kendince bu özel günü ifade etmiş.Aklımda bugünün ehemmiyetine uygun bir yazı yazmak yoktu aslında. Yazmak istesem de daha farklı ne yazabilirim? diye düşünceler arasında kayboldum.
Sonunda bu özel günü kendi tarzıma uygun bir yazı ile paylaşmaya karar verdim: Tarihe İsmini Altın Harflerle yazdırmış başarılı kadın mucitler, yazarlar ve sanatçılara yer vererek...
Mucit Kadınlar:
Kadınların günlük hayatını kolaylaştıran birçok ürün, araç, gereç yine kadınlar tarafından
bulunmuş aslında.
 |
| Ada Byron Lovelace |
1-Ada Byron Lovelace:
Dünyanın İlk bilgisayar programcısı olarak tarihe geçmiş. ABD'de ilk bilgisayar programlama dillerinden birine onun ismi verilmiş: ADA
Ada Lovelace günü diye bir gün varmış. Her ekim ayında teknoloji, bilim, mühendislik, matematik gibi çeşitli alanlarda başarılı olmuş kadınların bir araya geldiği bir etkinlik düzenleniyormuş.
Bilgisayar sistemleri hakkında bir dergide akademik yazısı yayımlanmış ilk kadın. Tabii kadın olduğu belli olmaması için takma bir isim kullanmış o zamanlar: A.A.B. imzasıyla...
Bilgisayar bilimine çok katkısı olduğunu öğrendiğim bir kadını tanımaktan gurur duyarken; yazılım, programlama gibi kavramlara yabancı biri olan ben, şu yüzyılda bloğumun teknik konularını anlamayıp nasıl kısa bir yolla çözüm bulsam diye çabalayan biri olarak iyi dileklerimle kendilerini anıyorum: Çok büyük bir dahi gerçekten...
2-Marjorie Joyner (Perma Makinesi): .
Daha fazla bilgi bulmak için yabancı kaynaklardan yararlandım. Çeviriyle anladığım kadarıyla;
Güzellik okulunda okuyan ilk Afrika kökenli Amerikalı'dır. Mezun olduktan sonra güzellik
salonu açar.
Rosto tutucusundan ilham alarak birçok saç kıvırma çubuğunu bir arada tutan bir makine düşünür.
Bunu eski bir saç kurutma makinesinde dener. Ve geliştirdiği perma makinesinin patentini alır.
Bazı şikayetler olur. Sıcaklığın kafa derisini yaktığına dair. Bu yüzden bir de kafa derisi koruyucu
üretir. Bunun da patentini alır.
Daha fazla bilgi bulmak için yabancı kaynaklardan yararlandım. Çeviriyle anladığım kadarıyla;
Güzellik okulunda okuyan ilk Afrika kökenli Amerikalı'dır. Mezun olduktan sonra güzellik
salonu açar.
Rosto tutucusundan ilham alarak birçok saç kıvırma çubuğunu bir arada tutan bir makine düşünür.
Bunu eski bir saç kurutma makinesinde dener. Ve geliştirdiği perma makinesinin patentini alır.
Bazı şikayetler olur. Sıcaklığın kafa derisini yaktığına dair. Bu yüzden bir de kafa derisi koruyucu
üretir. Bunun da patentini alır.
Denizaltı lambası ve teleskobu icat etmiş Sara Mather hakkında maalesef çok fazla bir bilgi bulamadım.
4-Stephanie Kwislek:
Tarihte birçok icadın aslında daha farklı bir şey üzerinde çalışılırken ortaya çıktığını biliyoruz.
Örneğin; kadın mucidimizde otomobil lastiklerindeki çeliğin yerini alacak ve yakıt tasarrufunu sağlayacak hafif, güçlü bir madde üzerinde çalışırken farklı bir şey keşfettiğini fark etmiş.
Günümüzde kullanılan kurşun geçirmez yelek ve yanmayan giysilerin yapımında kullanılan Kevları, icat etmiş.
5-Josephine Cochrone (Bulaşık Makinesi):
Cochrone'ın İlginç bir hikayesi var. Hizmetçilerinin porselenlerini kırmasından o kadar bıkmış ki, bulaşık makinesini icat etmiş.
1886'da patentini almış. Önceleri bulaşık makineleri otellere ve restoranlara satılırken kadınların
iş hayatına girmesiyle evlere de bulaşık makinesi girmiş. Bulaşık makinesinin çamaşır makinesinden
önce icat edildiğini öğrendiğimde ise çok şaşırdım.
6-Marion Danovan (Bebek Bezi):
Edebiyat mezunu Marion Danovan bir dergide editörlük yardımcılığı yapar. Ve kısa bir süre
sonra evlenir. Kızının doğmasıyla birlikte zorluklarla karşılaşır. Sanırım çocuk bezi ve çarşaf yıkamaktan bıkar.
Dikiş makinesi ve plastik duş perdesi kullanarak sızdırmaz çocuk bezi külodunu 1946 yılında
yapar. Bu bebek bezi ilk kez satışa sunulduğunda bayağı rağbet de görmüş.Tek kullanımlık
çocuk bezi ise 1950 yılında geliştirir. O zamanlar buna pek ilgi olmamış. Marion Danovan'nın
20'den fazla buluşu varmış.
7-Marie Curie: Nobel ödülü alan ilk kadın, iki kez Nobel alan ilk bilim insanı. Radyoloji bilimin kurucusu.
8- Melitta Bentz (Kahve Filtresi):
Kahve Filtresini icat etmiş. Kahve içmeyi seven Bentz, kahve telveleri onu rahatsız ettiği için 1908 yılında kahve filtresini icat etmiş, patentini alarak kendi firmasını kurmuş. Ev hanımıyken dev bir şirketin sahibi olmuş.
9-Mary Andersen (Ön cam sileceği):
Araba ön cam sileceğini icat eden de bir kadın. O yıllarda yağmurlu ve karlı havalarda
arabayı durdurup camları silmek zorunda kalıyorlarmış.
Mary Anderson yağmurlu bir günde tramvayda yolculuk yaparken sürücünün görüş alanının azaldığını fark etmiş. Ve camları temiz tutmak için elle çalışan bir araç yapmaya karar vermiş.
İcat ettiği cam sileceği için maalesef on yıl patent alamamış. Sürücülerin dikkatini dağıtacağı düşünüldüğü için reddedilmiş.
10-Bette Clair McMurray Graham :
Çalışkan bir hanım olan Graham, daktilo yazarlığından yönetici sekterliğe terfi eder. Onun tabii
en büyük sorunu daktiloda yaptığı hatalardır. Bu hataları sildiğinde ise daha kötü bir görüntü
oluşur.
Onun aklına ressamların resimlerdeki hataları silmek için üzerini boyadıkları aklına gelir. Kendi yaptığı daktilo hatalarının üzerine boyamak fikri oluşur. (Başka bir kaynakta ise tabelada hatalı
harflerin üzerini boyadıklarını fark etmesi ilham olmuştur.)
Suluboyayı kağıt rengine gelinceye kadar su bazlı boya ekler. Hata silici günümüzdeki ismi
dakstil böyle oluşturulmuş. Bu karışımı kullanır. İş arkadaşları da bunu fark edince ondan
istemeye başlar. Tabii bundan sonra bu ürününü üretmek için uzmanlardan yardım alır.
Bu buluşunu satmak için teklif de götürmüştür; ancak olumlu karşılık almaz. Pes etmemiş olacak
ki kendisi üretip satmaya başlar. Ve bir fabrika kuracak kadar işi büyütür.
Fiziksel Engellere Rağmen Azimli, Başarılı Kadınlar:
Helen Keller:
Bu isim çok yabancı gelmeyecektir sizlere... Filmlere, kitaplara başarısıyla konu olan kadınlardan.
Ünlü Kadın Yazarlar:
-Jane Austen:
Kadınların roman yazmasına pek alışılmamış olduğu yıllarda bu cesareti göstererek kitap
yazmış. Aşk ve Gurur kitabıyla ses getirmiş bir yazar. Klasiklere girmiş bu eser birçok yazara,
filme ilham olmuştur.
-Charlotte Bronte:
Yine Viktorya İngiltere'sinde kadınların yazar olması doğal karşılanmadığı için takma erkek
isimle de olsa kitabını yayımlamış diğer bir yazar. Jane Eyre adlı kitabı klasikler arasına girmiştir.
-Agatha Christie:
İngiliz yazar polisiye edebiyatının en iyi isimlerinden.
-Virginia Woolf:
İngiliz yazar, eleştirmen, feminist...Kitaplarıyla başarısını kanıtlamış bir yazar. Bilinç akışı tekniğini kullandığı eserleriyle damga vurmuştur.
-Enheduanna:
Tarihte bilinen ilk kadın şair ve yazarmış. M.Ö.2300 yıllarında yaşadığı resmi kayıtlara
geçmiş.
-Afraben (Afrahat):
Dünyadaki ilk kadın romancı.
5-Josephine Cochrone (Bulaşık Makinesi):
Cochrone'ın İlginç bir hikayesi var. Hizmetçilerinin porselenlerini kırmasından o kadar bıkmış ki, bulaşık makinesini icat etmiş.
1886'da patentini almış. Önceleri bulaşık makineleri otellere ve restoranlara satılırken kadınların
iş hayatına girmesiyle evlere de bulaşık makinesi girmiş. Bulaşık makinesinin çamaşır makinesinden
önce icat edildiğini öğrendiğimde ise çok şaşırdım.
6-Marion Danovan (Bebek Bezi):
Edebiyat mezunu Marion Danovan bir dergide editörlük yardımcılığı yapar. Ve kısa bir süre
sonra evlenir. Kızının doğmasıyla birlikte zorluklarla karşılaşır. Sanırım çocuk bezi ve çarşaf yıkamaktan bıkar.
Dikiş makinesi ve plastik duş perdesi kullanarak sızdırmaz çocuk bezi külodunu 1946 yılında
yapar. Bu bebek bezi ilk kez satışa sunulduğunda bayağı rağbet de görmüş.Tek kullanımlık
çocuk bezi ise 1950 yılında geliştirir. O zamanlar buna pek ilgi olmamış. Marion Danovan'nın
20'den fazla buluşu varmış.
7-Marie Curie: Nobel ödülü alan ilk kadın, iki kez Nobel alan ilk bilim insanı. Radyoloji bilimin kurucusu.
8- Melitta Bentz (Kahve Filtresi):
Kahve Filtresini icat etmiş. Kahve içmeyi seven Bentz, kahve telveleri onu rahatsız ettiği için 1908 yılında kahve filtresini icat etmiş, patentini alarak kendi firmasını kurmuş. Ev hanımıyken dev bir şirketin sahibi olmuş.
9-Mary Andersen (Ön cam sileceği):
Araba ön cam sileceğini icat eden de bir kadın. O yıllarda yağmurlu ve karlı havalarda
arabayı durdurup camları silmek zorunda kalıyorlarmış.
Mary Anderson yağmurlu bir günde tramvayda yolculuk yaparken sürücünün görüş alanının azaldığını fark etmiş. Ve camları temiz tutmak için elle çalışan bir araç yapmaya karar vermiş.
İcat ettiği cam sileceği için maalesef on yıl patent alamamış. Sürücülerin dikkatini dağıtacağı düşünüldüğü için reddedilmiş.
10-Bette Clair McMurray Graham :
Çalışkan bir hanım olan Graham, daktilo yazarlığından yönetici sekterliğe terfi eder. Onun tabii
en büyük sorunu daktiloda yaptığı hatalardır. Bu hataları sildiğinde ise daha kötü bir görüntü
oluşur.
Onun aklına ressamların resimlerdeki hataları silmek için üzerini boyadıkları aklına gelir. Kendi yaptığı daktilo hatalarının üzerine boyamak fikri oluşur. (Başka bir kaynakta ise tabelada hatalı
harflerin üzerini boyadıklarını fark etmesi ilham olmuştur.)
Suluboyayı kağıt rengine gelinceye kadar su bazlı boya ekler. Hata silici günümüzdeki ismi
dakstil böyle oluşturulmuş. Bu karışımı kullanır. İş arkadaşları da bunu fark edince ondan
istemeye başlar. Tabii bundan sonra bu ürününü üretmek için uzmanlardan yardım alır.
Bu buluşunu satmak için teklif de götürmüştür; ancak olumlu karşılık almaz. Pes etmemiş olacak
ki kendisi üretip satmaya başlar. Ve bir fabrika kuracak kadar işi büyütür.
Fiziksel Engellere Rağmen Azimli, Başarılı Kadınlar:
Helen Keller:
 |
| Hellen Keller ve Anne Sullivan |
Çocukluğunda geçirdiği ağır hastalıktan sonra konuşma, işitme ve görme yetisini kaybetmiş.
7 yaşında onun eğitimi için gelen genç bir öğretmen bir gün su fıskıyesinin yanına götürür onu ve suya dokunmasını sağlayarak ona s-u kelimesini heceler. Su kelimesiyle başlayan bu serüven onun kelimelerle nesneler arasında bağlantıyı fark etmesini sağlamıştır.
Hastalık geçirmeden önce zihnine yer etmiş olan tek kelime olan su ve suya dokunarak nesne ve kelimeler arasında bağlantıyı keşfetmesi başarıya açılan ilk kapı olur.
Ve böylece o günden sonra yeni kelimeler öğrenmeye başlar.
Bence Helen Keller kadar genç öğretmen Anne Sullivan'ın bilgisi ve çabası da taktire şayan. Anne Sullivan'ın görme yetisinin çok az olduğunu öğrendiğimde etkili ve başarılı eğitimin nedenini de anlamış oldum. Öğretmenin bu özverili çabasının yanında Helen Keller'in mücadeleci, pes etmeyen bir kişiliğiyle alfabeyi öğrenmiş, diğer hedefi koleje gitmek olan bu azimli kadın diplomasını almıştır.
Ünlü Kadın Yazarlar:
-Jane Austen:
Kadınların roman yazmasına pek alışılmamış olduğu yıllarda bu cesareti göstererek kitap
yazmış. Aşk ve Gurur kitabıyla ses getirmiş bir yazar. Klasiklere girmiş bu eser birçok yazara,
filme ilham olmuştur.
-Charlotte Bronte:
Yine Viktorya İngiltere'sinde kadınların yazar olması doğal karşılanmadığı için takma erkek
isimle de olsa kitabını yayımlamış diğer bir yazar. Jane Eyre adlı kitabı klasikler arasına girmiştir.
-Agatha Christie:
İngiliz yazar polisiye edebiyatının en iyi isimlerinden.
-Virginia Woolf:
İngiliz yazar, eleştirmen, feminist...Kitaplarıyla başarısını kanıtlamış bir yazar. Bilinç akışı tekniğini kullandığı eserleriyle damga vurmuştur.
-Enheduanna:
Tarihte bilinen ilk kadın şair ve yazarmış. M.Ö.2300 yıllarında yaşadığı resmi kayıtlara
geçmiş.
-Afraben (Afrahat):
Dünyadaki ilk kadın romancı.
Fransız Modacı Coco Chanel:
Moda tasarımın öncüsü sayılır. Coco Chanel yetimhanede büyümüş. 18 yaşına geldiğinde kardeşiyle birlikte yaşamaya başlar. Ve bu süre zarfında dikiş dikmeyi öğrenir.
Bir mağazada çalışmaya başlar. İleriki yıllarda şapka tasarlar. Ve bu şapkalar çok beğenilir...
Bir mağazada çalışmaya başlar. İleriki yıllarda şapka tasarlar. Ve bu şapkalar çok beğenilir...
Şapka ve kadın giysileri satan butikle moda dünyasına adım atar.
*Kadınlar için pantolan tasarlayan ilk modacı.
*Korse giyme zorunluluğu bıraktıran kişi.
*Siyah kısa elbise,
*Omuzdan askılı çanta en iyisi diyerek zincir saplı omuz çantası kazandırmış.
*Chanel No 5 adlı bir parfüm piyasaya sunmuştur. Günümüzde de hala beğeniliyormuş.
*Tabii onun ilham verici özlü sözlerini de eklemek lazım...
*Ayrıca 1930-1980 yılları arasında Türk Silahlı Kuvvetleri onun tasarladığı üniformaları giymiştir.
Onun adının tarihe geçmesinde yenilikçi, farklı tasarımlar sunması ve birçok zorluğa
rağmen yılmadan işini en iyi şekilde yapması sanırım.
Tarihe Damga Vurmuş Sanatçılar:
Bana hep 1950-60'lı yıllar Hollywood'un altın çağını yaşamış gibi geliyor. Ve o dönemin kadın sanatçıları da başarılarıyla, güzelliği ve zarafetiyle unutulmazlar arasında yerini almışlardır.
Audrey Hepburn:
Güzelliği ve zerafetiyle dikkatleri çeken ve
tüm dünyada ikon olmuş bir sinema oyuncusu.2 kez Oscar ödülü
kazanmış ve yardımsever, iyilik elçisidir.
Elizabeth Taylor:
Hollywood filmleriyle tarihe adını yazdırmış, iki kez oscar ödülü almış başarılı İngiliz oyuncu.
Grace Kelly:
Sinema dünyasında başarılı ve yine zarif ve asaletiyle kendinden söz ettiren sanatçılarından.
Yine Oscar kazanmış aktristlerden.
Bana hep 1950-60'lı yıllar Hollywood'un altın çağını yaşamış gibi geliyor. Ve o dönemin kadın sanatçıları da başarılarıyla, güzelliği ve zarafetiyle unutulmazlar arasında yerini almışlardır.
 |
| Audrey Hepburn |
Audrey Hepburn:
Güzelliği ve zerafetiyle dikkatleri çeken ve
tüm dünyada ikon olmuş bir sinema oyuncusu.2 kez Oscar ödülü
kazanmış ve yardımsever, iyilik elçisidir.
 |
| Elizabeth Taylor |
Hollywood filmleriyle tarihe adını yazdırmış, iki kez oscar ödülü almış başarılı İngiliz oyuncu.
 |
| Grace Kelly |
Sinema dünyasında başarılı ve yine zarif ve asaletiyle kendinden söz ettiren sanatçılarından.
Yine Oscar kazanmış aktristlerden.
0 yorum:
Yorum Gönder